Ga je boren in metaal? Deze vorm van verspanen vergt enige kennis. Daarom delen we graag 10 tips om voordeliger en efficiënter te boren.
1. Gebruik de juiste boor(machine) voor boren in metaal
Er bestaan natuurlijk heel wat boormachines om te boren in metaal, gaande van handboormachines, magneetboormachines, kolomboormachines tot machinecenters. Elke toepassing heeft een andere stabiliteit welke de keuze van je boor zal bepalen.
Algemeen kunnen we stellen dat: hoe harder de boor, hoe beter deze bestand is tegen warmteontwikkeling en hoe sneller ermee kan geboord worden. Daartegenover staat: hoe harder de metaal boor, hoe gevoeliger aan instabiliteit en trillingen (met groter risico op breuk). Hou ook rekening met het toerental boren en snijsnelheid.
Keuze bij handboormachines, kolomboormachines, magmeetboormachines:
- HSS-boren
- HSS-cobalt boren
Keuze bij Machinecenters:
- Poederstaal
- VHM
2. Bespaar met een stabiele opspanning
Zorg voor een stabiele opspanning van je machinespindel en werkstuk bij het boren in metaal. Instabiliteit zorgt voor een abnormale of vroegtijdige slijtage van je boren of zelfs beschadiging. Daarnaast kies je best voor een zo’n kort mogelijk boor.
3. Voorkom doorslippen bij het boren in metaal
Als een boor in de houder slipt bij gebruik van een automatische voeding kan dit leiden tot een breuk van de boor wanneer je gaat boren in metaal. Daarom moet de boorkop een goede spankracht en rondloopnauwkeurigheid hebben. Er bestaan boren met vlakke kanten aan de schacht. Deze laten de boorkop toe meer grip uit te oefenen dan bij bv. boren met een cilindrische schacht.
4. Goede plaatsing van de morseconus
Let erop dat de morseconus van je boor goed in de bus of houder past. Wanneer de morseconus niet goed past zal de uitdrijflip van de morseconus de radiale boorkrachten gaan overnemen. Het risico op beschadiging of breuk van de uitdrijflip verhoogt hierdoor aanzienlijk.
5. Gebruik koelmiddel voor het boren in metaal
Volg steeds de richtlijnen op m.b.t. het aanbevolen koelmiddel voor je toepassing. Daarnaast is het belangrijk om het koelmiddel op de juiste manier te hanteren en ervoor te zorgen dat het koelmiddel effectief de boorpunt bereikt.
Koelkanaalboren zijn uiterst geschikt voor het boren in metaal van diepe gaten of bij het boren in productie.
Algemeen kunnen we gerust stellen dat een goede koeling de levensduur van je boren aanzienlijk kan verlengen. Bovendien zal het koelmiddel ervoor zorgen dat spanen gemakkelijker afgevoerd worden.
6. Kies steeds (DIN-) genormeerde boren
DIN-normen zijn officieel vastgelegde normeringen die wereldwijd gebruikt worden in de technische sectoren. Zo’n normering biedt je de garantie dat de materialen en gereedschappen die aangekocht worden voldoen aan de vooropgestelde voorwaarden. Bij boren gaat het bv. om de DIN-normering van de diameter, lengte, snijlengte, MK… Koop dus enkel boren aan die beschikken over een DIN-certificering.
7. Vermijd spaanophopingen bij boren in metaal
Spanen die zich ophopen in de groef van de boor zijn nadelig voor het boorproces. Er bestaat een eenvoudige regel om dit te vermijden: als het boorgat diepte is dan 4x de diameter van je boor kan het nodig zijn de boor even omhoog terug te trekken om de spanen te breken. Zo kan je ze gemakkelijk verwijderen na het boren in metaal.
Sommige boren beschikken over een spaanbreker of speciale spiraal voor een snellere spaanafvoer.
8. Kies de juiste punthoek en spiraalhoek
Het type materiaal waarin je gaat boren zal bepalen welke punthoek en spiraalhoek je boor nodig heeft. Dit noemen we de geometrie van de boor.
De punthoek zal steeds tussen de 118° en 140° liggen. Ook de vrijloophoek en de hoek van de snijkant zijn afhankelijk van het boortype en de toepassing.
Voor de spiraalhoek geldt het volgende principe:
- Boren met een kleinere spiraalhoek (40°) zijn vooral geschikt voor kortspanig materiaal
- Boren met een grotere spiraalhoek (15°) zijn geschikt voor langspanig materiaal
9. Boren in metaal? Kies voor een coating
Er bestaan heel wat verschillende coatings bv. TIN, TIALIN, Cobalt. Deze beschermen de boor tegen de warmteontwikkeling die tijdens het boren in metaal ontstaat. Ze verhogen niet alleen de levensduur van je boor, ze zorgen ook voor betere prestaties.
10. Goedkope boren zijn duur
Goedkope boren hebben een korte standtijd en boren veel te traag. Hierdoor komen inferieure, goedkopere boren op het einde van de rit vele malen duurder uit dan kwalitatieve boren. Kies dus voor een kwalitatieve boor die geschikt is voor het materiaal en de bewerking. Zo kan de operator sneller werken en kan hij veel meer gaten boren alvorens de boor te vervangen.
